NOORD-HOLLAND - Heb je stiekem al gekeken of de kerstverlichting het nog doet? Of hoeveel ballen er dit jaar gesneuveld zijn? In welke hoek de kerstboom dit jaar zal komen te staan? En voel je je daar een beetje schuldig over omdat de Goedheiligman het land nog niet uit is? Lees dan vooral verder.

Het is ieder jaar weer de vraag: wanneer mag de kerstboom opgetuigd worden en de nepsneeuw op het raam gespoten worden zonder scheve gezichten te krijgen van de rest van de straat. NH Nieuws zocht uit welke (on)geschreven regels er zijn wat betreft de kerstversiering, zodat je met een gerust hart de kerstboom neer kunt zetten.

Om daar een goed antwoord op te krijgen moet er eerst gekeken worden naar waar de kerstboom vandaan komt. Volgens traditiedeskundige Ineke Strouken deed de kerstboom via Duitsland zijn intrede in Nederland. "Duitse migranten kwamen rond 1835 naar Nederland en namen deze traditie mee. Daarnaast waren twee Nederlandse koningen met een Duitse prinses getrouwd die al gewend waren aan een kerstboom."

Experience
De kerstboom was vroeger een heuse experience: "Je moet je voorstellen dat het vroeg pik- en pikdonker was. Als je dan een kerstboom zag met allemaal kaarsjes erin, dan was je wel onder de indruk."

De kerstboom vond via het koningshuis langzaam zijn weg naar de protestanten van Nederland. "De katholieken hadden al een kerststal tijdens Kerst, de protestanten hadden nog niets. Die namen daarom vaak een kerstboom." Traditioneel gezien werd de kerstboom pas op kerstavond versierd.

Maar wanneer mag de kerstboom nou opgetuigd worden? Volgens Strouken zijn daar geen geschreven regels voor. Wel ongeschreven: "Het is eerst Sint-Maarten, dan Sinterklaas en dan Kerst. De meeste mensen beginnen dus met het optuigen van hun boom als Sinterklaas weer het land uit is."

Maar ook de kerstboom eerder optuigen is geen probleem: "Sinterklaas vieren tussen de kerstversiering is ook normaal geworden. Kerst is voor sommige mensen een hobby. Ze zijn weken bezig met opbouwen, dus dan is het logisch dat je in november al begint."

Sinterkerst
We hoeven volgens Strouken niet bang te zijn dat Sinterklaas straks helemaal niet meer welkom is in Nederland: "Sinterklaas is populairder dan ooit, ook al heeft de Kerstman een plekje veroverd in de Nederlandse cultuur."

De extreme Kerst dat zelfs op het wc-papier een Kerstman staat, is alweer een beetje op z'n retour: "Het Amerikaanse maakt nu langzaam plaats voor een wat traditionelere Kerst, waar sfeer wat belangrijker wordt."

Opruimen
Ook over de vraag wanneer de kerstboom opgeruimd mag worden, gelden er verschillende ongeschreven regels. "Van oudsher is het na Driekoningen op 6 januari. Daarvóór zou ongeluk brengen, zo dacht men vroeger. Maar sinds het verbranden van de kerstboom met Oud en Nieuw populair werd in de jaren '50 en '60, haalt menig kerstboom deze datum niet."

En ook hier geldt dat er geen harde regels zijn voor het opruimen van de kerstboom. "Bij sommige mensen staat-ie in januari nog, andere willen er zo snel mogelijk vanaf om hun huis lekker op te ruimen. Iedereen mag dat zelf bepalen", aldus Strouken.